Likwidacja stawki WIBOR zapowiedziana została na koniec 2022 r. Mimo, że zmiana wskaźnika nie jest nowością na rynku kredytowym (jakiś czas temu z umów powiązanych z walutą franka szwajcarskiego zniknął wskaźnik LIBOR, który zastąpiono parametrem SARON), wielu kredytobiorców obawia się czekającej ich za kilka miesięcy zmiany. Co stanie się z ich umowami po likwidacji wskaźnika? Czy zmieni się koszt ich kredytu? I wreszcie – czy zmiana wymaga z ich strony jakichkolwiek działań?
Co to jest WIBOR?
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) to wskaźnik regulujący wysokość oprocentowania pożyczek na rynku międzybankowym. Przynajmniej w teorii, wskazuje wg jakiej stopy banki pożyczają sobie pieniądze. W praktyce jednak, z uwagi na niewielką liczbę realnych transakcji na rynku międzybankowym, wskaźnik ten oparty jest jedynie na deklaracjach czy przybliżeniach wysokości oprocentowania. Banki dysponujące wystarczającą ilością pieniądza (depozyty) nie ponoszą realnych kosztów transakcji, a tym samym w przypadku kredytów ze zmiennym oprocentowaniem (oprocentowanych w oparciu o stawkę WIBOR i marżę) są w stanie generować zyski nie tylko na marży, lecz również na WIBORZE.
WIOBOR 3M i WIBOR 6M - co oznacza?
Głosy krytyki, dotyczące „odrealnienia” WIBORU odnoszą się do braku rzetelnego odzwierciedlenia przez ten wskaźnik ekonomicznej rzeczywistości. Brak oparcia stawki WIBOR o rzeczywiste transakcje prowadzi do znacznych różnic między główną stopą procentową a wysokością wskaźnika. Podkreśla się, że stawki WIBOR 3M czy WIBOR 6M nie uwzględniają aktualnej sytuacji, lecz opierają się o przewidywania wydarzeń na rynku w perspektywie kilku miesięcy.
Więcej nt stawki WIBOR, tutaj: https://votum-fh.pl/co-to-jest-wibor-i-jaki-ma-wplyw-na-kredyt-w-zlotowkach
Zapowiedź likwidacji wskaźnika WIBOR
Likwidacja WIBORU przewidziana jest na koniec 2022 r. Od 1 stycznia 2023 r. ma obowiązywać nowy wskaźnik referencyjny. Jaki? Trwają dyskusje. Na stole pojawiają się stawki WRR (Warsaw Repo Rate), WIRD (Warszawski Indeks Rynku Depozytowego) oraz WIRF (Warszawski Indeks Rynku Finansowego). Dodatkowo, wymienia się stawkę overnight POLONIA NBP, która miałaby zastąpić WIBOR jeśli sektor bankowy nie wypracuje w porę porozumienia dotyczącego innego wskaźnika.
Jeśli chodzi natomiast o stanowisko sektora bankowego, to wydaje się być ono na ten moment dalekie od sprawnego dostosowania się do zapowiedzianych zmian. Co prawda, jak wynika z konsultacji publicznych przeprowadzonych przez GPW Benchmark, bankowcy przychylają się do wprowadzenia wskaźnika WIRF, jednak podkreślają przede wszystkim, że data zastąpienia WIBORU przewidywana na 1 stycznia 2023 r. może być niemożliwa do utrzymania. Sektor bankowy wskazuje m.in. na trudności z przygotowaniem do zmian instytucji finansowych oraz szeroko rozumiane ryzyka systemowe.
Co z umowami kredytowymi po likwidacji WIBORU?
Dyskusje na temat terminu i sposobu wdrożenia zmian wywołują niepokój wśród kredytobiorców. Z jednej strony, zapowiedź zmiany wskaźnika obudowana jest narracją o pomocy kredytobiorcom i realnym obniżeniu wysokości spłacanych rat. Z drugiej, niepewność w zakresie szczegółów przeprowadzenia zmiany oraz ewentualnych obowiązków spoczywających zarówno na banku, jak i samym kredytobiorcy, skutkuje obawą o dalszy sposób spłaty zobowiązania finansowego zaciąganego z reguły na kilkanaście lub kilkadziesiąt lat.
Część banków już dziś przekazuje swoim klientom aneksy do umów kredytowych. Treść tych porozumień odnosi się oczywiście do zmiany zasad ustalania oprocentowania kredytów, w przypadku likwidacji bądź zmiany sposobu wyliczania wskaźnika WIBOR. Niestety, jak się okazuje, zapisy takich dokumentów nie dają kredytobiorcom odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Treści aneksów nierzadko są nieprecyzyjne i niezrozumiałe. Co więcej, zdarzają się sytuacje, w których banki wskazują swoim klientom obligatoryjność zawarcia takich porozumień, co w praktyce absolutnie nie powinno mieć miejsca.
