W opublikowanym wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej poruszono kolejne, istotne kwestie z punktu widzenia Frankowiczów. Jednym z kluczowych zagadnień była kwestia przedawniania roszczeń banku i konieczność jednoznacznego określenia terminu, który rozpoczyna bieg przedawnienia. Co wyrok TSUE C-28/22 oznacza dla Frankowiczów? Kiedy następuje przedawnienie roszczeń banków?
Jakiej sprawy dotyczy wyrok TSUE C-28/22?
Właśnie opublikowany wyrok Trybunału stanowi odpowiedź na pytania zadane przez warszawski Sąd Okręgowy. Dotyczyły one sprawy przeciwko Getin Noble Bank pod sygnaturą C-28/22.
Sędzia SO w Warszawie zwrócił się do TSUE z prośbą o rozpatrzenie następujących kwestii:
- Z jakim wydarzeniem należy łączyć początek terminu przedawnienia roszczeń banku?
- Czu przedsiębiorca powinien sam zweryfikować świadomość konsumenta co do nieważności umowy kredytowej?
- Czy możliwa jest sytuacja w której bieg terminu przedawnienia roszczeń konsumenta zaczyna się szybciej niż roszczeń przedsiębiorcy?
- Czy banki mogą powoływać się na prawo zatrzymania?
- Czy powołując się na zarzut zatrzymania, bank może uniknąć zapłaty odsetek za to, że nie oddał konsumentowi należności w terminie wynikającym z wezwania do zapłaty?
Przedawnienie roszczeń – od jakiej daty zaczyna biec termin przedawnienia?
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku C-28/22 rozważał kilka potencjalnych momentów, które mogłyby wskazywać na początek biegu przedawnienia roszczeń, a były to:
- powiadomienie przez konsumenta banku o występowaniu w umowie niedozwolonych postanowień,
- pouczenie konsumenta przez sąd o możliwości uznania postanowień za niedozwolone,
- złożenie przez konsumenta oświadczenia o świadomości skutków nieważności umowy (opcję tę wykluczył już TSUE w wyroku C-140/22),
- zaświadczenie o stanie wiedzy konsumenta dotyczących konsekwencji nieważności umowy,
- prawomocny wyrokiem sądu ustalającym nieważność umowy.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w sprawie C-28/22 wskazując jednoznacznie, że termin, od którego należy rozpocząć naliczanie okresu przedawnienia roszczeń banków nie może płynąć od trwałej bezskuteczności umowy. Oficjalny wyrok TSUE nie został jeszcze opublikowany, jednak z sentencji wynika, że początek biegu przedawnienia roszczeń nie może być powiązany ze złożeniem oświadczenia o skutkach nieważności umowy kredytowej przez konsumenta.
W orzeczeniu TSUE C-28/22 wskazał również, że banki nie mają prawa powoływać się na zarzut zatrzymania, jeżeli będzie to prowadziło do utraty przez konsumentów ustawowych odsetek za opóźnienie. Do tej pory, instytucje finansowe powołując się ten zarzut przyczyniały się do utrudnienia rozliczeń pomiędzy bankiem a konsumentem po stwierdzeniu nieważności umowy kredytowej.
