Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia zwrócił się z pytaniami prejudycjalnymi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie oznaczonej syg. C-140/22-1. Trybunał rozważy kwestie dotyczące przedawnienia roszczeń i terminu naliczania odsetek. Na ten wyrok czekają zarówno Frankowicze jak i cały sektor bankowy.
Czy Frankowicz musi złożyć oświadczenie o skutkach nieważności umowy CHF?
Pierwsze pytanie przedstawione Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczy oświadczenia o skutkach nieważności umowy kredytowej. Trybunał zajmie się istotnym zagadnieniem dotyczącym obowiązków Kredytobiorcy posiadającego kredyt we frankach szwajcarskich. Kluczowym elementem tych rozważań jest pytanie, czy konsument jest zobowiązany złożyć w sądzie oświadczenie dotyczące skutków i konsekwencji nieważności umowy kredytowej. W uchwale z 2021 roku (III CZP 6/21) Sąd Najwyższy podkreślił istotę takiego oświadczenia, uznając je za obowiązkowe. Co istotne, uchwała ta łączy oświadczenie z wymagalnością roszczenia, czyli wskazaniem terminu rozpoczęcia przedawnienia roszczeń. Obecnie, nie ma jednolitego orzecznictwa w tej kwestii, jednak zarówno Frankowicze, ich przedstawiciele prawni jak i banki liczą na to, że orzeczenie Trybunału przyczyni się do jednolitego stosowania prawa w sprawach dotyczących kredytów frankowych.
Przedawnienie roszczeń banku – kiedy rozpoczyna się naliczanie okresu?
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia skierował drugie pytanie dotyczące terminu przedawnienia roszczeń banków, co ma szczególne znaczenie, zwłaszcza gdy banki wnoszą pozwy przeciwko Frankowiczom w sprawie zwrotu kapitału oraz roszczeń związanych z bezumownym korzystaniem z kapitału. TSUE w sprawie C-140/22 ustali datę, od której powinien rozpocząć się bieg tego terminu. Eksperci wskazują, że Trybunał wybierze jedną z kilku opcji i wyda wyrok, w którym określi, że należy rozpocząć naliczanie wraz z terminem:
- rozpoczęcia kredytu,
- wpisania nieuczciwego zapisu do rejestru klauzul UOKiK,
- złożenia reklamacji przez konsumenta,
- złożenia przez niego oświadczenia o skutkach i konsekwencjach nieważności.
Odsetki ustawowe za opóźnienie – od kiedy je naliczać?
Trzecie pytanie dotyczy momentu rozpoczęcia naliczania odsetek ustawowych, będących dodatkowym roszczeniem mającym zrekompensować Kredytobiorcom frankowym długotrwałe oczekiwanie na wyrok w sprawie kredytu CHF. Wyrok TSUE dla Frankowiczów w sprawie C-140/22 z pewnością spowoduje ujednolicenie praktyki orzeczniczej sądów powszechnych, bowiem obecnie sędziowie orzekają w niejednolity sposób i zajmują odmienne stanowiska w sprawach związanych z terminem rozpoczęcia naliczania odsetek ustawowych za opóźnienie.
Jak powinno wyglądać wzajemne rozliczenie po unieważnieniu umowy frankowej?
Ostatnie pytanie prejudycjalne skierowane przez Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia dotyczy kwestii wzajemnego rozliczenia pomiędzy Kredytobiorcą a kredytodawcą w chwili, gdy sąd wyda wyrok stwierdzający nieważność umowy o kredyt we frankach szwajcarskich.
Sąd Rejonowy zapytał, czy:
„roszczenie konsumenta o zwrot świadczeń, które spełnił na podstawie nieważnej umowy kredytu (rat kredytu, opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych) powinno zostać obniżone o równowartość odsetek kapitałowych, które przysługiwałyby bankowi, gdyby umowa kredytu była ważna, podczas gdy bank może domagać się zwrotu świadczenia, które spełnił na podstawie tej samej nieważnej umowy kredytu (kapitału kredytu) w pełnej wysokości.”
Już 7 grudnia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zadecyduje, jak potoczą się dalsze losy zarówno tysięcy Frankowiczów walczących z bankami o sprawiedliwość, jak i całego sektora bankowego. Niewątpliwie każda ze stron odczuje skutki najnowszego wyroku TSUE w sprawie C-140/22.
