Śmierć bliskiej osoby jest jedną z najtrudniejszych chwil w życiu z jaką trzeba się zmierzyć. Utrata bliskiej osoby dotyka nie tylko sfery emocjonalnej, wywołuje również skutki w sferze prawnej, którą trzeba uregulować, zwłaszcza kiedy spadkodawca pozostawił po sobie długi. W chwili śmierci kredytobiorcy, jego prawa i obowiązki majątkowe przechodzą na spadkobierców. Są oni zobowiązani do m.in. do spłaty zobowiązań zmarłego., jednocześnie zyskując prawo do wytoczenia powództwa przeciwko bankowi.
Dochodzenie roszczeń przez spadkobierców
Spadkobierca, aby być stroną w procesie musi uzyskać dokument potwierdzający, iż jest on spadkobiercą po zmarłym kredytobiorcy. Takim dokumentem może być:
- orzeczenie sądu- postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku, lub
- akt notarialny- akt poświadczenia dziedziczenia
Powyższe dokumenty potwierdzają kto i w jakich częściach wstąpił w prawa i obowiązki zmarłego. Tylko osoby wymienione w powyższych dokumentach mogą dochodzić roszczeń z tytułu nieważnej umowy majątkowej, na takich samych zasadach, co zmarły kredytobiorca.
Czy małoletni spadkobierca może wytoczyć powództwo przeciwko bankowi?
Pytaniem jakie warto zadać na samym początku jest: Czy małoletni spadkobierca może wtoczyć powództwo przeciwko bankowi? Odpowiadając na to pytanie należy bliżej przyjrzeć się zdolności prawnej dziecka, której zakres zmienia się wraz z jego wiekiem. Zatem czym jest zdolność prawna? Jest to nabywana w chwili urodzenia zdolność do bycia podmiotem praw oraz obowiązków prawa cywilnego. Kodeks cywilny stanowi, że posiadanie zdolności nie oznacza od razu skutecznego dokonywania czynności prawnych. Polskie prawo cywilne wskazuje, że zdolność do czynności prawnych w pełni nabywana jest w chwili ukończenia 18 roku życia. Do momentu uzyskania przez dziecko pełnej zdolności do czynności prawnej, obowiązek dokonania działań prawnych spoczywa na rodzicach bądź opiekunach prawnych. Reprezentacja obejmuje dokonywanie czynności prawnych przez rodziców w imieniu dziecka, jak i działanie w imieniu dziecka przed sądami oraz pozostałymi organami państwa. Co istotne, zarządzając majątkiem dziecka, rodzice nie posiadają całkowitej swobody z racji tego, że zarząd mieniem podlega nadzorowi sądu opiekuńczego. Wytoczenie powództwa przeciwko bankowi w imieniu małoletniego jest czynnością wykraczającą poza zakres zwykłego zarządu majątkiem, dlatego rodzice są zobowiązani do wystąpienia o zezwolenie sądu rodzinnego na dokonanie określonych czynność w związku z majątkiem dziecka. Bez otrzymania odpowiedniego zezwolenia czynności będzie uznawana za nieważną.
Jak złożyć pozew przeciwko bankowi w imieniu dziecka?
Postępowanie o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczających zwykły zarząd majątkiem dziecka w przypadku wytoczenia powództwa przeciwko bankowi składa się z następujących kroków:
- Złożenie wniosku do sądu,
- Wyznaczenie terminu posiedzenia przez sąd,
- Sąd rozpoznaje sprawę w postępowaniu nieprocesowym. Sąd opiekuńczy zbada czy zamierzona czynność prawna, należy do kategorii czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu oraz czy nie narusza prawa lub zasad współżycia społecznego,
- Sąd udziela zezwolenie.
Warto pamiętać, że śmierć kredytobiorcy oraz małoletni spadkobierca nie zamykają drogi do dochodzenia roszczeń od banku z tytułu umowy kredytu frankowego oraz szans na odzyskanie nadpłaconego kapitału. Powództwo wobec banku musi zostać wytoczone przez wszystkich spadkobierców, ale należy pamiętać o dopełnieniu wszystkich formalność spadkowych oraz uzyskaniu zgody sądu.
Autor: Adrian Domżalski, Votum Finance Help