Trybunał Sprawiedliwości UE regularnie wydawał orzeczenia, które sprzyjały interesom konsumentów w polskich sprawach Kredytobiorców. Wyroki TSUE dotyczyły przede wszystkim kredytów CHF, w których wielokrotnie wyrażał swoje stanowisko w kwestiach istotnych dla Frankowiczów. Dziś orzekł również w ważnej sprawie dotyczącej kredytów konsumenckich.
Wyroki TSUE korzystne dla Kredytobiorców CHF
Nie trzeba sięgać daleko w czasie, ponieważ w zeszłym miesiącu, tj. 21 września 2023 r., TSUE wydał kolejne orzeczenie, które powinno przyspieszyć postępy w sprawach sądowych dotyczących kredytów w frankach szwajcarskich. Dotyczy to między innymi możliwości uznania klauzul umownych za niedozwolone jeśli ich treść jest tożsama z zapisami umieszczonymi w Rejestrze Klauzul Niedozwolonych. W wyroku TSUE podkreślił również, że nie ma konieczności szczegółowego badania indywidualnych cech konsumenta, ponieważ większa wiedza na temat warunków i ryzyka umowy nie pozbawia Kredytobiorców prawa do skutecznego zakwestionowania wadliwych postanowień umownych, nawet jeśli pracowali w banku w chwili zaciągania kredytu.
TSUE opowiada się po stronie konsumentów
Jednak nie tylko w kwestiach związanych z kredytami frankowymi Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydawał swoje orzeczenia. Również w dziedzinie kredytów konsumenckich obserwuje się aktywne orzecznictwo Trybunału. Warto wspomnieć o wyroku z dnia 11 września 2019 roku, w którym TSUE wyraził swoje stanowisko w kontekście proporcjonalnego zwrotu kosztów pozaodsetkowych, zwłaszcza prowizji. Przypomnijmy, że Trybunał orzekł, iż prawo konsumenta do obniżenia łącznych kosztów kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie opłaty, które zostały nałożone na konsumenta. Taka interpretacja skłoniła banki do chętniejszego respektowania obowiązku zwrotu części prowizji, wynikającego z ustawy o kredycie konsumenckim z 2011 roku.
Bez dokumentów konsument nie wygra z bankiem
Niemniej jednak, istnieją jeszcze kwestie, które wymagają rozstrzygnięcia, a mowa tu o rozliczeniu dodatkowych kosztów związanych z kredytem. Przykładem jest sprawa C-326/22, w której Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok 12 października 2023 r. Pytanie zostało postawione przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie i dotyczyło możliwości pozyskania przez konsumenta lub przedsiębiorcę (jeśli Kredytobiorca podpisał z nim umowę cesji), dokumentów od banku, które są niezbędne do zweryfikowania wysokości proporcjonalnego zwrotu kosztów przy całkowitej spłacie kredytu oraz ewentualnego wytoczenia powództwa w tym zakresie. W praktyce zdarzały się sytuacje, w których instytucje finansowe odmawiały dostarczenia tych dokumentów, co uniemożliwiało niektórym Kredytobiorcom skorzystanie z prawa do sądu.
Konsument ma prawo żądać od banku wydania dokumentów
W dzisiejszym wyroku, zgodnie z przewidywaniami, Trybunał ponownie przyjął prokonsumenckie stanowisko. Potwierdził prawo Kredytobiorców do uzyskania wszystkich niezbędnych dokumentów i informacji mających na celu ochronę ich praw w relacjach z przedsiębiorcami. Regulacja ta obowiązuje nawet w przypadku, gdy konsument przekazał swoje uprawnienia innej stronie, w tym drugiemu przedsiębiorcy. Kredytodawca, który odmawia konsumentowi udostępnienia dokumentów umownych, będąc świadomym, że Kredytobiorca nie jest w ich posiadaniu, nie ma żadnego uzasadnionego powodu, by ukrywać te dokumenty przed konsumentem lub jego następcą prawnym. W wyroku TSUE podkreślił również, że konsument ma prawo do proporcjonalnej obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku jego wcześniejszej spłaty, a bank jest zobowiązany do zwrotu kwoty wynikającej z okresu, o który umowa kredytowa została skrócona, jeżeli konsument poniósł wcześniej koszty.
