Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie raz stawał w obronie Frankowiczów, a dziś broni interesów wszystkich konsumentów. Bacznie obserwuje działania banków w Polsce, a to wszystko za sprawą zarzutów w kwestii nieodpowiedniego postępowania w przypadku nieautoryzowanych transakcji na kontach Klientów banków. Czego dokładnie dotyczy spór pomiędzy bankami a konsumentami i jakie obowiązki ma bank w przypadku odnotowania nieautoryzowanej transakcji na koncie?
Nieautoryzowane transakcje na celowniku UOKiK
Kwestie związane z nieautoryzowanymi transakcjami na kontach Klientów mają już swoją historię. Kilka lat temu, a dokładnie w 2019 i 2020 roku Rzecznik Finansowy wyraził swoją dezaprobatę co do działań sektora bankowego w tym zakresie. Niemniej jednak, dopiero dwa lata później, po włączeniu do sprawy Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sprawa nabrała rozgłosu. Chociaż UOKiK często wypowiada się w sprawach Frankowiczów dziś broni wszystkich konsumentów i podkreśla, że w przypadku wykrycia nieprawidłowości w działaniach związanych z nieautoryzowanymi transakcjami, może nałożyć na przedsiębiorcę karę finansową, której wysokość wynosi nawet 10 proc. rocznego obrotu banku.
Przedsiębiorcom zarzucane jest przede wszystkim nieodpowiednie podjęcie działań w przypadku zgłoszenia przez Klienta nieautoryzowanej transakcji, którą ten odkrył na swoim rachunku. Mowa tutaj o wyłudzeniu danych, które w większości przypadków są powodem utraty pieniędzy Klienta (m.in. dostępu do bankowości internetowej i kodów do potwierdzenia przelewów). Banki nie chcą przyjąć całej odpowiedzialności na swoje barki i przedstawiają swoje argumenty.
Nieautoryzowane płatności – jak powinien zachować się bank?
Aktualne przepisy wskazują, że bank jest zobowiązany do zwrócenia Klientowi środków z nieautoryzowanej transakcji nie później niż kolejnego dnia roboczego po zgłoszeniu przez Klienta incydentu. Co jeszcze należy zrobić w takiej sytuacji? W pierwszej kolejności, jeśli zachodzi podejrzenie, że doszło do oszustwa, bank niezwłocznie powinien dokonać zgłoszenia organom ścigania. Co więcej, jeśli Klient zauważy nieprawidłowości na swoim koncie, powinien niezwłocznie przekazać taką informację do dostawcy usługi płatniczej, bowiem po upływie 13 miesięcy od dnia dokonania płatności, bank zostaje zwolniony z obowiązku zwrotu pieniędzy. W sporze strony spierają się również o rozumienie terminu „nieautoryzowanej transakcji”. Jak wskazuje ustawa o usługach płatniczych, za autoryzowaną płatność uważa się transakcję, na którą została wyrażona zgoda. Powstaje zatem pytanie czy jeśli osoba została oszukana i zachęcona do zrealizowania płatności innej niż planowana, czy taką transakcję można uznać za autoryzowaną?
Rzecznik Finansowy i UOKiK po stronie konsumentów w sporze o nieautoryzowane transakcje bankowe
W sporze zabrał głos zarówno Rzecznik Finansowy jak i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jednogłośnie popierają konsumentów i zwracają uwagę na obowiązki banku, z których ten powinien się wywiązać po zgłoszeniu nieprawidłowości przez Klienta. Jak podkreśla RF oraz UOKiK, po incydencie bank w pierwszej kolejności powinien zwrócić na konto Klienta utracone środki, a następnie dochodzić prawdy w kwestii odpowiedzialności za wykonaną transakcję. Banki nie zgadzają się z argumentacją Rzecznika i UOKiK wskazując, że termin “autoryzacja” został błędnie przetłumaczony z unijnej dyrektywy PSD2, na której oparto polskie przepisy. Dodatkowo instytucje bankowe podkreślają, że nie mają możliwości sprawdzenia jakimi pobudkami kierował się Klient przy dokonywaniu płatności. Jedyne co może udowodnić bank to fakt, czy doszło do uwierzytelnienia, jednak nie jest w stanie potwierdzić autoryzacji.
Nowe przepisy zwiększą ochronę Klientów przed nieautoryzowanymi transakcjami
W celu zażegnania sporu koniecznie jest doprecyzowanie obecnie obowiązujących przepisów. Warto podkreślić, że instytucje finansowe już od dłuższego czasu podkreślają konieczność wprowadzenia konkretnych zapisów regulujących postępowanie banków w przypadku nieautoryzowanych transakcji. Chociaż pierwsze próby w zakresie zmian w ustawie o usługach płatniczych zostały już poczynione, aktualnie projekt stanął w miejscu i nic nie wskazuje na to, aby w najbliższej przyszłości miały zostać wprowadzone jakiekolwiek poprawki do ustawy. Pomimo tego, jest szansa na to, że w przyszłości sytuacja się poprawi. Aktualnie Unia Europejska wprowadza nowe regulacje w zakresie usług płatniczych, które mają przyczynić się do wzrostu bezpieczeństwa wykonywanych transakcji płatniczych. Warto jednak zaznaczyć, że na wprowadzenie konkretnych zmian poczekamy jednak jeszcze kilka lat.
Więcej informacji: www.chf24.pl
