Ministerstwo Sprawiedliwości planuje wsparcie Frankowiczów i odciążenie sądów poprzez wprowadzenie ustawy frankowej. Nowe przepisy mają uprościć procedurę postępowań frankowych oraz umożliwić zawieranie ugód na podstawie wzorca. Sędziowie nie będą musieli samodzielnie przeliczać umów kredytowych, a dodatkowo zostanie stworzona baza z tezami wyroków TSUE, co ułatwi ich pracę.
Digitalizacja akt i ich robotyczne czytanie – czy to przyspieszy orzekanie w sprawach CHF?
Przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości podczas wtorkowej konferencji prasowej podzielili się pomysłem na zniwelowanie problemu frankowego, który doprowadza do paraliżu polskich sądów. Poinformowali, że prowadzone są prace nad ustawą frankową, której przepisy mają uprościć procedurę postępowań frankowych oraz umożliwić zawieranie ugód na podstawie wzorca. Dodatkowo planowane jest poszerzenie zespołu sędziów orzekających w sprawach frankowych oraz digitalizacja ich prac. Co więcej, ma powstać baza danych z tezami frankowych wyroków TSUE. Wkrótce ma rozpocząć się również pilotaż w trzech sądach, które przetestują m.in. dygitalizację akt i ich robotyczne czytanie. Tym samym nie będzie potrzeby, aby sędziowie samodzielnie przeliczali umowy, gdyż zajmie się tym dedykowany system. Z kolei w piątek rozpoczną się prace nad opracowaniem wzoru ugody.
Ustawa frankowa ma uprościć postępowania frankowe
Przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości nie podzieli się szczegółami dotyczącymi projektu ustawy frankowej. Wiadomo jednak, że nad rozwiązaniem problemu frankowego będzie pracowała specjalnie powołana grupa robocza. W propozycjach z pewnością znajdzie się uproszczona procedura prowadzenia spraw frankowych. Zakłada ona, że w sytuacji, gdy kilka spraw będzie dotyczyło tej samej umowy kredytowej, będą one łączone. Jak wskazuje dr. Aneta Wiewiórowska – Domagalska, istnieją dwa rodzaje spraw frankowych: te wniesione przez konsumentów oraz te składane przez banki, których jest ponad 30 tysięcy. Obecnie banki masowo wnoszą pozwy, aby uniknąć przedawnienia. Pod koniec tego roku spodziewamy się kolejnej fali pozwów, której chcemy zapobiec. W związku z tym, pozwy zarówno konsumentów, jak i banków mogą być rozpatrywane w jednym postępowaniu.
Ustawa frankowa będzie zawierać również przepisy dotyczące zawierania ugód. Podczas spotkań grupy roboczej, której pierwsze posiedzenie odbędzie się w piątek 28 czerwca, zostanie opracowany wzór ugody. W skład grupy wchodzą m.in. przedstawiciele KNF, RF, UOKIK, Związku Banków Polskich oraz Stowarzyszenia Stop Bankowemu Bezprawiu.
Wzór ugody będzie dostępny, ale korzystanie z niego nie będzie obligatoryjne
Aneta Wiewiórowska – Domagalska podkreśla, że korzystanie ze wzorca nie będzie obowiązkowe. Jednocześnie wskazuje, że Ministerstwo chce, aby ugody były zawierane przed sądem polubownym Komisji Nadzoru Finansowego. Inną możliwością ma być zawieranie ugód u Rzecznika Finansowego, jednak w opinii pełnomocniczki MS, to rozwiązanie nie jest tak praktyczne jak ugody zawierane w KNF.
Przedstawicielka Ministerstwa Sprawiedliwości podkreśla, że wzór ugody będzie elastyczny, co oznacza, że strony same będą ustalać warunki porozumienia. Zadaniem ministrów jest jednak opracowanie bazowego dokumentu, który będzie zgodny z prawem i orzecznictwem TSUE, a także nie będzie zawierać klauzul abuzywnych.
To kolejna próba na rozwiązania problemu frankowego
Dotychczas wszelkie podmioty zajmujące się ochroną praw konsumentów pracowały oddzielnie. Każdy z nich prowadził własne działania wobec Kredytobiorców frankowych, co powodowało, że banki miały większe pole manewru. Celem MS jest doprowadzenie do sytuacji, w której wszystkie jednostki zajmą jedno stanowisko, ponieważ tylko w ten sposób możliwa jest skuteczna ochrona konsumentów. Jak podaje Aneta Wiewiórowska – Domagalska, Ministerstwo Sprawiedliwości obecnie jest w stałym kontakcie z Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Rzecznikiem Finansowym oraz Komisją Nadzoru Finansowego.
Więcej sędziów, digitalizacja i baza danych. Co wpłynie na przyspieszenie spraw frankowych?
Szacuje się, że w sądach jest około 190 tys. spraw frankowych. Najbardziej obłożone są referaty warszawskich sędziów, którzy posiadają około 48 tys. spraw do rozstrzygnięcia, co stanowi około 40 proc. wszystkich toczących się postępowań CHF. Ministerstwo planuje wzmocnić kadrowo sądy, przydzielając 34 etaty asystenckie. Dodatkowo zapewnia, że dołoży wszelkich starań, aby takich etatów było z czasem więcej.
Poza dodatkowym wsparciem osobowym, planowane jest również stworzenie bazy danych tez dotyczących orzecznictwa TSUE. Dotychczas zapadło 180 takich orzeczeń, które dotyczyły kilkunastu albo kilkudziesięciu zagadnień. Stworzenie takiej bazy z pewnością ułatwi pracę przedstawicielom wymiaru sprawiedliwości.
Co ciekawe, proponowane regulacje mają być zastosowane tylko w nowych sprawach. Sędziowie będą mogli korzystać z kilku modułów, które mają ułatwić im pracę i poruszanie się wśród licznych dokumentów. Pierwszy z nich będzie obejmował digitalizację akt i możliwość ich automatycznego odczytywania. Dzięki temu sędziowie nie będą musieli dokonywać obliczeń, ponieważ kolejny moduł pomoże szybko rozliczyć umowę. Według dr Anety Wiewiórowskiej-Domagalskiej, wprowadzenie modułu dotyczącego rozliczania umów powinno znacząco przyspieszyć i uprościć postępowania frankowe.