Dnia 18 stycznia 2024 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w kolejnej, polskiej sprawie C-531/22 dotyczącej kredytu CHF. W swoim orzeczeniu TSUE podkreślił, że sąd nadzorujący postępowania egzekucyjne ma możliwość zbadania z urzędu, czy w umowie kredytowej występowały klauzule abuzywne. To ważny wyrok dla Kredytobiorców, którzy zaniechali płatności rat.
Czego dotyczył wyrok TSUE C-531/22?
W postępowaniu oznaczonym sygnaturą C-531/22 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej pochylił się nad sprawą polskiego Kredytobiorcy, który w 2006 r. oraz 2008 r. zawarł dwie umowy o kredyt CHF. Z uwagi na brak regularnych spłat rat kredytu, bank wypowiedział Klientowi umowy oraz wystosował dwa nakazy zapłaty. Co istotne, umowy kredytowe nie zostały okazane w sądzie, a tym samym nie zostały zbadane pod kątem występowania w nich klauzul abuzywnych. Dalej, konsument nie odwołał się od nakazów zapłaty, co poskutkowało wszczęciem postępowania egzekucyjnego w sprawie frankowej.
Czy sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjne ma prawo zbadać klauzule umowne?
Podczas działań egzekucyjnych Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie wskazał, że ma wątpliwości co do ważności umów kredytowych, a to z uwagi na możliwy nieuczciwy charakter. W związku z tym skierował pytania do TSUE z prośbą o rozwianie wątpliwości czy sąd nadzorujący postępowanie egzekucyjne jest zobowiązany do oceny ważności postanowień umownych. Dodatkowo zapytał czy w razie stwierdzenia nieważności takich zapisów, ma możliwość doprowadzić do sytuacji, w której Kredytobiorca nie będzie zobowiązany wadliwą umową. Co więcej Sąd Rejonowy zwrócił się z pytaniem czy może uznać za nieuczciwe zapisy umowne, które zostały uznane za abuzywne we wzorcach umownych stosowanych przez innego przedsiębiorcę i zostały wpisane do rejestru klauzul niedozwolonych.
Unieważnienie umowy kredytowej zadłużonego Frankowicza na etapie postępowania egzekucyjnego
W wyroku C-531/22 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej podkreślił, że sąd sprawujący nadzór nad postępowaniem egzekucyjnym ma możliwość przeanalizowania treści umowy kredytowej pod kątem występowania w niej nieuczciwych warunków umownych. Tym samym TSUE staje po stronie Frankowiczów, którzy zaniechali płatności rat i przypomina – podobnie jak w grudniowym wyroku C-140/22 – że dyrektywa 93/13 ma na celu ochronę praw konsumenta, a ta nie jest możliwa bez zbadania potencjalnie nieuczciwych warunków umowy. W swoim orzeczeniu Trybunał zaznaczył, że klauzule przeliczeniowe w umowach kredytowych indeksowanych do franka szwajcarskiego mogą zostać uznane za abuzywne również na etapie postępowania egzekucyjnego. Sąd dopatrując się klauzul abuzywnych ma prawo do stwierdzenia nieważności całej umowy co skutkuje zwolnieniem Kredytobiorcy z obowiązku zwrotu należności do banku.
