Od początku 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wiele wyroków, które w mniejszym lub większym stopniu dotyczyły kredytów denominowanych i indeksowanych do franka szwajcarskiego. Wszystkie z nich były na korzyść Frankowiczów, a trzy w szczególności zasługują na uwagę.
Sądy analizując umowy kredytowe CHF w wielu przypadkach napotykają na zapisy, które uznawane są klauzule abuzywne. Co istotne, ten czynnik jest podstawą do stwierdzenia nieważności takiej umowy. W kolejnych, korzystnych dla Frankowiczów wyrokach TSUE przyjmuje prokonsumenckie stanowisko i podkreśla, że w polskim prawie nie ma miejsca na łamanie praw Konsumenta.
Wyrok TSUE C-520/21 – bezumowne korzystanie z kapitału
W wyroku TSUE C-520/21 z dnia 15 czerwca 2023 r. odniósł się do kwestii prawa do korzystania z kapitału po stwierdzeniu nieważności umowy kredytowej. W orzeczeniu Trybunał podkreślił, że bank nie jest uprawniony do żądania od Kredytobiorców wynagrodzenia za korzystanie z kapitału po unieważnieniu umowy kredytu frankowego. W chwili stwierdzenia nieważności umowy zawartej między bankiem a Kredytobiorcą, strony są zobowiązane do wzajemnego zwrócenia sobie świadczeń. Co więcej, TSUE podkreślił, że Frankowicze mają prawo do żądania kolejnych roszczeń. Warto również podkreślić, że w orzeczeniu wyraźnie podkreślono, że banki poza zwrotem kapitału przez Kredytobiorcę, nie mają prawa do żadnej dodatkowej rekompensaty z tytuły odszkodowania, waloryzacji czy wynagrodzenia.
Wyrok TSUE C-287/22 – zabezpieczenie roszczeń na czas trwania procesu
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej tego samego dnia, czyli 15 czerwca, wydał wyrok w sprawie C-287/22 . Tym razem korzystnie orzeł w kwestii zawieszenia płatności rat na czas trwania postępowania sądowego z bankiem. Mimo, że sprawa dotyczyła Klienta Getin Banku, skutki wyroku są dalekosiężne i obejmują również Frankowiczów posiadających kredyty CHF w innych bankach. Udzielenie zabezpieczenia roszczeń w sporze na linii bank v Frankowicz chroni Kredytobiorców prze kolejnym procesem o zapłatę rat spłaconych już po wniesieniu powództwa, a także niweluje narastające roszczenia między stronami.
Wyrok TSUE C-139/22 – równy obowiązek informacyjny wobec Kredytobiorców
Trzeci, nie mniej ważny wyrok TSUE w sprawie C-139/22 zapadł 21 września 2023 r. Trybunał odpowiedział na pytania prejudycjalne skierowane przez warszawski sąd i kolejny raz stanął po stronie Kredytobiorców CHF. W sprawie kolejny raz rozpatrywano przypadek Kredytobiorcy konkretnego banku (w tym przypadku mBanku), lecz podobnie jak w sprawie C-287/22 (sprawa Klienta Getin Banku), skutki wyroku odczują wszyscy Kredytobiorcy frankowi. Trybunał podkreślił, że bank ma taki sam obowiązek informacyjny wobec wszystkich swoich Klientów, bez względu na ich wykształcenie, czy wiedzę z zakresu ekonomii i finansów. Co więcej TSUE podkreślił, że umowa kredytu we frankach, która zawiera nieuczciwe i uczciwe warunki nie może być realizowana, nawet po usunięciu z jej treści klauzul abuzywnych. Dodatkowo Trybunał orzekł w kwestii konieczności analizowania wątpliwych zapisów zawartych w umowach kredytu CHF. Po wyroku, sądy orzekające w sprawach Frankowiczów nie mają obowiązku każdorazowego analizowania niedozwolonego zapisu zawartego w umowie kredytowej jeśli jego treść jest taka sama lub tożsama co klauzule zawarte w Rejestrze Klauzul Niedozwolonych UOKiK.
Linia orzecznicza nadal po stronie Frankowiczów
Na kawie wyroków TSUE zapadłych w 2023 r., Frankowicze wciąż umacniają swoją pozycję. Już nie tylko sądy krajowe, lecz również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej popiera Kredytobiorców CHF. Liczne orzeczenia w sprawach frankowych, a w szczególności o syg. C-520/21, C-287/22 oraz C-139/22 zdecydowanie kształtują linię orzeczniczą polskiego sądownictwa po stronie Frankowiczów, a banki coraz mocniej odczuwają skutki swojej porażki. Co istotne, wyroki w sprawach, które dotyczą Klientów wskazanego banku, mają swoje odzwierciedlenie w wyrokach sądów powszechnych dla wszystkich spraw frankowych. Wynika z tego, że nie tylko Frankowicze z mBanku czy Getin Banku będą wystosowywać kolejne pozwy, ale dołączą do nich również ci, którzy posiadają frankowe kredyty hipoteczne w innych bankach.
